Việc Meta chuyển đổi một số sản phẩm của mình từ Quest sang Horizon không chỉ là mỗi tên (chả hạn Meta Quest Store đã thành Horizon Store), mà còn là sự dịch chuyển trong chiến lược kinh doanh của họ, và điều này có ảnh hưởng đáng kể tới các nhà phát triển XR. Dưới đây là bài viết của HENRY STOCKDALE từ UploadVR phân tích về những thay đổi đã và đang ảnh hưởng tới các nhà phát triển XR.
Với những lo ngại về doanh số giảm và khả năng khám phá sản phẩm (discoverability trên kho ứng dụng Horizon Store), UploadVR đã thảo luận với gần hai chục studio VR để thảo luận về tình trạng hiện tại của việc phát hành trò chơi VR trên Quest.
Kể từ năm ngoái, chúng ta có thể thấy ngày càng rõ ràng rằng mọi thứ (phát triển games/ứng dụng cho Quest) không còn như trước, mặc dù vị thế dẫn đầu của Meta trong lĩnh vực VR và AR dường như không thể lay chuyển. Bộ phận Reality Labs của Meta đang báo cáo doanh thu kỷ lục, và Quest 3S dường như đang bán chạy. Tuy nhiên, đối với nhiều nhà phát triển trò chơi VR, tâm trạng đã trở nên u ám.
Một số nhà phát triển được tiếp thêm động lực nhờ doanh thu từ các chương trình đăng ký như danh mục trò chơi Quest+, đặc biệt là khi Meta khuyến mãi 3 tháng sử dụng dịch vụ này với người dùng mua headset mới như Quest 3/3S. Tuy nhiên, nhiều nhà phát triển khác đang vật lộn tìm kiếm doanh thu để hỗ trợ nhóm của họ về lâu dài. UploadVR đã trò chuyện với các nhà phát triển có lo ngại về doanh số giảm để tìm hiểu về tình trạng hiện tại của việc phát triển trò chơi VR trên cửa hàng của Meta.
Dưới đây là báo cáo ban đầu của UploadVR.
Dành Cho Những Người Mới Tham Gia
Dưới đây là những yếu tố, (có vẻ rời rạc trong bài viết của UploadVR) nhưng sẽ là quan trọng cho các phần tiếp theo của bài viết dài này.
Tuy những con số trên kia là ấn tượng, nhưng Meta, khởi nguồn từ mạng xã hội, có lẽ không hoàn toàn hài lòng khi mà doanh thu từ nền tảng này phần lớn đến từ games/ứng dụng thay vì mô hình mạng xã hội Horizon (hay metaverse) mà họ đã ra sức quảng cáo. Mượn lời John Carmack, CTO cũ của Oculus (nay là Meta Reality Labs), từng cảnh báo rằng “việc đặt mục tiêu xây dựng metaverse không phải là cách tốt nhất để đạt được Metaverse.”
Carmack lưu ý:
“Mark Zuckerberg đã quyết định rằng bây giờ là thời điểm để xây dựng metaverse. Vì vậy, một nguồn lực lớn (nhân lực và cả tài chính) đang được đổ vào, và nỗ lực chắc chắn sẽ được thực hiện. Thách thức lớn hiện nay là cố gắng biến tất cả năng lượng này thành một thứ gì đó tích cực và chúng ta có thể xây dựng một thứ có giá trị thực sự đối với người dùng trong ngắn hạn, bởi vì tôi lo rằng chúng ta có thể dành nhiều năm và hàng nghìn người nhưng cuối cùng lại tạo ra những thứ không đóng góp nhiều cho cách mọi người thực sự sử dụng các thiết bị và phần cứng hiện nay.”
Một bản biên bản hợp gần đây bị rò rỉ từ CTO của Meta, Andrew Bosworth, cho biết “Horizon Worlds trên di động chắc chắn phải đột phá để các kế hoạch dài hạn của chúng tôi có cơ hội thành công.”
Năm 2025, theo đó, sẽ quyết định liệu bộ phận phần cứng và metaverse của Meta sẽ là tầm nhìn trước thời đại hay là thất bại của Meta.
Ngành công nghiệp trò chơi điện tử nói chung tiếp tục chứng kiến việc sa thải nhân sự mặc dù giá trị thị trường của ngành được báo cáo là khoảng 184,3 tỷ USD. Một số yếu tố được đưa ra bao gồm đầu tư quá mức sau đại dịch COVID-19 và chi phí phát triển ngày càng tăng. Nghe về các studio mới bị ảnh hưởng kết thúc dự án hoặc giảm quy mô nhóm dường như là chuyện xảy ra hàng tuần, và đối với một số người, Quest không còn mang lại lợi nhuận như trước đây.
Ngày càng có nhiều phàn nàn hơn từ các nhà phát triển dường như tăng lên sau khi ứng dụng Meta Horizon được thiết kế lại vào tháng 7, với nhiều người đề cập đến sự chuyển đổi này trong các cuộc phỏng vấn như một điểm đau. Đối với một số người, game và ứng dụng của họ vẫn đem lại lợi nhuận sau thay đổi từ Meta, với Eye of the Temple chỉ thu hồi được chi phí phát triển sau khi được port sang nền tảng của Meta, ngay cả khi Gorilla Tag đã kiếm được hơn 100 triệu USD.
Nhưng đối với các nhà phát triển đang chứng kiến doanh số giảm, chính xác thì điều gì đang xảy ra?
Ứng Dụng Quest Đổi Tên Thành Meta Horizon Sau Khi Thiết Kế Lại
Nhiều người chỉ ra các vấn đề liên quan đến khả năng mà người dùng có thể tìm ra games/ứng dụng của họ (discoverability) trên cửa hàng ứng dụng, quản lý nội dung, sự tập trung ngày càng tăng của Meta vào Horizon Worlds và quyết định hợp nhất App Lab với cửa hàng chính như một điểm bùng phát cho sự sụt giảm doanh thu.
Hầu hết các studio đã yêu cầu ẩn danh trong các cuộc trò chuyện với UploadVR để bảo vệ mối quan hệ của họ với Meta, mặc dù Andrew Eiche tại Owlchemy Labs, Kevin Walker tại Middle Man Games và Alex Nasanov tại iTales VR đã đồng ý tiết lộ thông tin. Như một phần của cuộc thảo luận, Eiche đã làm rõ rằng các bình luận của ông chỉ đại diện cho cá nhân ông và Owlchemy, không đại diện cho Google, chủ sở hữu của studio lâu năm này.
Horizon Worlds
Hầu hết các nhà phát triển cảm thấy Horizon Worlds đang nhận được sự chú ý ngày càng tăng với cái giá phải trả là các ứng dụng trên cửa hàng, đề cập đến nó khi được hỏi về cách họ nhìn nhận hướng đi chung của Meta. Một số người cho rằng cách tiếp cận này cho thấy Meta đang thúc đẩy một cách tiếp cận như họ đã làm trên điện thoại nhắm vào đối tượng trẻ tuổi, cố gắng thu hút những người chơi trẻ không có ví tiền bằng cách ưu tiên nội dung miễn phí. Họ nhận thấy Meta đang quảng bá Horizon Worlds như trải nghiệm mặc định cho người dùng VR thay vì các ứng dụng trả phí trên cửa hàng.
“Đây không phải là hướng đi tôi sẽ chọn,” Andrew Eiche nói trong một cuộc gọi video với UploadVR. “Tôi nghĩ họ (Meta) đã tạo ra một máy chơi game console (với các headset Quests) và họ thì muốn những thiết bị này như một chiếc máy tính tổng quát.”
Một cảnh trong Horizon Worlds | Ảnh: UploadVR
Đáng chú ý, Dimensional Double Shift từ Owlchemy đã được phát hành dưới dạng ứng dụng đa người chơi miễn phí trên cửa hàng của Meta sau một loạt các bản phát hành trả phí. Về mặt kỹ thuật, loại nội dung này không được hỗ trợ bởi Horizon Worlds, vốn có những hạn chế về mặt kỹ thuật để hỗ trợ tựa game này.
Nhiều nhà phát triển đã gửi cho UploadVR các trang ảnh chụp màn hình kết quả tìm kiếm có vẻ như là các bản clones trong Horizon Worlds từ các trò chơi cao cấp cạnh tranh với các tác phẩm trả phí, và đôi khi chiếm ưu thế trong bảng xếp hạng tìm kiếm.
“Điều này thật tệ cho các nhà phát triển. Nó cũng tệ cho người tiêu dùng,” Kevin Walker nói. “Và khi họ hiển thị các bản clones miễn phí [của Gorilla Tag] trên cả các ứng dụng gốc trả phí, tôi không hiểu làm thế nào nó có lợi cho Meta.”
Eiche và những nhà phát triển khác ca ngợi Quest Store về cách họ làm việc trong quá khứ, với nhiều tựa games bán ra hàng triệu đơn vị. Một số khác hiểu về những ưu tiên của Meta, nhưng qua những cuộc trò chuyện với UploadVR, họ có lẽ đang khá lo lắng và thất vọng.
Dưới đây là một số điều mà những nhà phát triển phát hành games trả phí trên Quest Store nói với UploadVR nhưng muốn ẩn danh tính của họ:
“Meta sẽ ưu tiên bất cứ điều gì dẫn đến nhiều người dùng hơn, thị phần và lợi nhuận. Hiện tại, tôi không nghĩ họ đã tập trung vào con đường tốt nhất, vì vậy họ đang thử mọi thứ.”
“Meta không còn quan tâm đến việc trở thành một nền tảng chơi game nữa — họ chỉ muốn trở thành một metaverse, và họ tình cờ có một cửa hàng chết (legacy store).”
“Bạn sẽ rơi vào tình trạng tồi tệ nhất cho các nhà phát triển nhỏ — rất nhiều trò chơi, và không có cơ hội để trò chơi của bạn được hiển thị trên bất kỳ kệ nào.”
“Việc quảng bá mạnh mẽ Horizon Worlds gợi nhớ đến các hành vi độc quyền. Bạn sẽ không thấy Apple hoặc Epic ưu tiên ứng dụng của họ một cách mạng mẽ như vậy trong cửa hàng của họ.”
“Có cảm giác như Meta đã xem dữ liệu Cửa hàng và đang giữ nó như một tùy chọn di sản thay vì tương lai của nền tảng.”
“Nếu Meta muốn các nhà phát triển phát triển mạnh và tạo ra các doanh nghiệp bền vững, họ phải điều chỉnh lại trọng tâm của Quest Store.”
Cách Horizon Worlds cạnh tranh với các ứng dụng từ các nhà phát triển (ngoài Meta) trong tìm kiếm, quảng bá và thời gian trong VR là một khía cạnh khiến các nhà phát triển games/ứng dụng trả phí thất vọng, và cả việc Meta ngừng quản lý nội dung trên trang nhất của cửa hàng nói chung vào năm 2024.
Loại Bỏ App Lab, Ngừng Quản Lý Nội Dung & Tìm Kiếm
Nhiều studio đã chỉ trích tác động lâu dài của việc Meta loại bỏ App Lab vào năm ngoái, điều này diễn ra trong hai giai đoạn.
Scott Albright, CEO của Combat Waffle Studios, trước đây đã nói với UploadVR rằng ông không ủng hộ việc App Lab bị ngừng hoạt động, và cảm giác đó chỉ tăng lên.
Nhiều nhà phát triển coi việc làm cho cửa hàng “mở” (gộp App Lab vào cửa hàng chính) 2223là một điều tốt nói chung vì nó làm giảm rào cản gia nhập. Một studio gọi đó là “một bước tất yếu” đối với bất kỳ nền tảng nào muốn phát triển, và là một thay đổi tích cực. Tuy nhiên, cùng một nhà phát triển đó cho rằng Meta “chưa sẵn sàng để quản lý lượng lớn nội dung chưa được hoàn thiện và thiếu thời gian cảnh báo.”
“Tôi tin rằng điều này cũng đã thay đổi loại nội dung được hiển thị trên cửa hàng hiện nay và, do đó, mở ra cánh cửa cho các nhà phát triển với cách tiếp cận mới trong phát triển trò chơi VR và cả các cách kiếm tiền mới. Điều này đã khiến các nhà phát triển và nhà xuất bản lâu năm phải thích nghi với thời đại mới, điều này cần một khoảng thời gian,” một nhà phát triển khác nói.
Dưới đây là một loạt các trích dẫn trực tiếp từ các nhà phát triển về các vấn đề của họ với những thay đổi xung quanh việc quản lý nội dung:
“Là một người đã từng có games ở cả 2 phía, App Lab và Cửa hàng, tôi nghĩ rằng việc hợp nhất App Lab và tăng discoverability là một điều tốt. Nhưng đối với tôi, có vẻ như nó được thực hiện mà không có bất kỳ kế hoạch nào đằng sau.”
“Phạm vi tiếp cận của chúng tôi, tức là số lượng người xem trò chơi, đã giảm 60% kể từ khi đẩy mạnh Horizon và hợp nhất App Lab.”
“Tài trợ cho các nhà báo game/phim/nghệ thuật/công nghệ để tìm kiếm cửa hàng và viết về những viên ngọc ẩn sẽ là một ý tưởng tuyệt vời.”
“Tôi mong đợi rằng nếu ai đó tìm kiếm trò chơi Puzzle, họ thực sự có thể thấy TẤT CẢ các trò chơi Puzzle,” Kevin Walker, người đã phát hành trò chơi VR Twistex vào năm 2023, nói.
“Việc discoverability trở nên kém đi, chuyển đổi từ trang cửa hàng sang doanh số kém và điều kiện thị trường VR nói chung, số liệu bán hàng của chúng tôi cho đến nay thấp hơn cả những kỳ vọng và dự đoán thấp nhất của chúng tôi.”
“Khi Quest 3S ra mắt, bạn thậm chí không thể biết từ dữ liệu bán hàng rằng một headset mới và giá cả phải chăng đã được ra mắt… Tôi nghĩ rằng điều này không nhất thiết là do Quest 3S bán được ít hơn, mà là do những người chơi đó không tiếp cận được cửa hàng và mua trò chơi.”
Một số studio coi quá trình loại bỏ đã được thực hiện quá vội vàng, mặc dù những người khác cho rằng App Lab không thực sự được hợp nhất. Một nhóm nói rằng Meta “đã loại bỏ cửa hàng chính” và đặt mọi người vào App Lab. Eiche nói rằng họ đã thay đổi cửa hàng
SideQuest không còn chấp nhận các bản clones của Gorilla Tag
Chụp màn hình Horizon Store trên web vào 3/2/2025. | Ảnh: UploadVR
Gần đây, trang chủ của Horizon Store dường như đã được cải thiện khi tìm kiếm trên web hoặc trong headset. Mặc dù ứng dụng Horizon trên điện thoại vẫn ưu tiên nội dung từ Horizon Worlds, không có cách nào để điều chỉnh điều này, trên trang web thì trang chủ Horizon Store tập trung vào hiển thị các ứng dụng phổ biến nhất và các ứng dụng bán chạy nhất trong tuần đó.
Nhưng không lâu sau, bạn sẽ đến với mục ‘Duyệt Tất Cả’, nơi các mục liệt kê thường có biến thể của các từ “Gorilla,” “Tag” hoặc “monkey.” Những ứng dụng này thường xếp hạng cao hơn cả Gorilla Tag do có đánh giá được thổi phồng từ một số lượng nhỏ người dùng. Nhiều người mà UploadVR đã nói chuyện đánh giá khả năng phát hiện (discoverability) của cửa hàng Quest hiện tại là kém, và thậm chí còn tệ hơn Steam. Một nhà phát triển đã so sánh nó với việc bước vào một cửa hàng bách hóa đầy quần áo rẻ tiền trong dịp lễ.
Một studio gọi việc được phát hiện là vấn đề lớn nhất của họ sau vấn đề kiếm vốn tài trợ, trong khi một studio khác cho rằng việc điều hướng cửa hàng trở nên “khó khăn một cách không cần thiết.” Một studio khác bày tỏ sự thất vọng rằng sự hỗ trợ đã hứa hẹn về tiếp thị và tiếp cận cửa hàng chính chưa bao giờ trở thành hiện thực.
Một đoạn trong quảng cáo của Quest 3 khi người chơi đang chơi game MR Demeo | Ảnh: Meta
Việc thêm nhãn thực tế hỗn hợp vào bảng điều khiển của nhà phát triển vẫn được Meta lựa chọn, nhưng các thể loại khác thì không. Một số thể loại trong cài đặt của nhà phát triển không được phản ánh dưới dạng bộ lọc trên cửa hàng thực tế, điều này gây ra sự bực bội, trong khi những thể loại khác không hiển thị đầy đủ lựa chọn trò chơi trong một thể loại cụ thể.
Doanh thu giảm
Các nhà phát triển bị ảnh hưởng về doanh số đến mức nào? Tỷ lệ chính xác tự nhiên sẽ khác nhau tùy thuộc vào người bạn hỏi, nhưng một số người không được hỗ trợ bởi chương trình thuê bao của nền tảng cho biết doanh thu của các trò chơi của họ giảm từ 50-80% trong năm 2024 so với năm 2023.
Tác động đến doanh số trở nên rõ rệt hơn trong nửa cuối năm 2024 đối với nhiều studio. Một studio giải thích rằng các nhà phát triển thường mong đợi một sự tăng vọt trong doanh số khi một headset mới được ra mắt, đặc biệt là khi xét đến doanh số bán hàng vào dịp Giáng Sinh. Một studio cho biết điều này không xảy ra với Quest 3S, mặc dù các nhà bán lẻ như Amazon báo cáo doanh số bán hàng cao.
“Khi Quest 3s ra mắt, bạn thậm chí không thể nhận ra từ dữ liệu bán hàng rằng một headset mới và giá cả phải chăng đã ra mắt… Tôi nghĩ điều này không nhất thiết là do Quest 3s bán ít hơn nhiều, mà là do những người chơi này không đến cửa hàng và mua trò chơi,” một studio cho biết.
Một nhà phát triển tin rằng Meta nên triển khai thêm các cơ chế như Steam Daily Deals để cung cấp cho các tựa game indie đủ doanh số để bù đắp chi phí trong nhiều tháng. Một người khác chỉ ra cả sự giảm sút doanh số trên toàn bộ ngành công nghiệp trò chơi và sự chuyển hướng sang các đối tượng trẻ tuổi hơn.
“Đối tượng này thường chi tiêu ít hơn so với game thủ trưởng thành, đặt ra câu hỏi: những game thủ VR trưởng thành đã đi đâu rồi?”
Tất nhiên, không có trò chơi nào được đảm bảo thành công ngay khi ra mắt, bất kể nền tảng nào. Ngay cả với những đánh giá tốt và chiến dịch tiếp thị mạnh mẽ, đôi khi các trò chơi không thể thu hút được người chơi vì nhiều lý do khác nhau. Thành công về mặt phê bình không đồng nghĩa với thành công thương mại, và đối với một thị trường ngách, cuối năm 2024 đã chứng kiến một dòng không ngừng các phát hành mới.
Từ tháng Mười đến tháng Mười Hai, các trò chơi sau đã ra mắt trên nhiều nền tảng khác nhau:
Batman: Arkham Shadow
Skydance’s Behemoth
Alien: Rogue Incursion
Metro Awakening
Arizona Sunshine Remake
Human Fall Flat VR
Maestro
Just Dance VR
Vendetta Forever
The House of Da Vinci VR
Triangle Strategy
Action Hero
Home Sports
Attack on Titan VR: Unbreakable
DIG VR
Và đây chỉ là một phần trong danh sách. Tôi chưa bao giờ thấy một loạt các trò chơi VR lớn được phát hành trong một khoảng thời gian ngắn như vậy. Một phần có thể là do sự ra mắt của Quest 3S, và mặc dù hầu hết các nhà phát triển mà UploadVR đã nói chuyện không có kết quả tích cực nhất, nhưng cũng không phải là không thể đột phá hoặc ít nhất là đến gần. Trong một cuộc phỏng vấn riêng bên ngoài báo cáo này, Flat2VR Studios đã cho biết Trombone Champ: Unflattened gần đạt được kỳ vọng về doanh số bán hàng bất chấp sự cạnh tranh khốc liệt.
Flat2VR Studios phản Ánh về năm đầu tiên, kế hoạch để tồn tại và tương lai
Vì vậy, có sự kết hợp giữa cạnh tranh khốc liệt, khả năng phát hiện kém, vấn đề tìm kiếm, việc quảng bá Horizon Worlds ngày càng tăng, và có lẽ cơ sở người dùng không đủ lớn để hỗ trợ một loạt các trò chơi như vậy. Điều này đã không diễn ra tốt đối với nhiều người, trong bối cảnh của các vấn đề kinh tế rộng lớn hơn như chi phí sinh hoạt ngày càng tăng khiến người tiêu dùng có ít thu nhập khả dụng hơn.
“Có một vấn đề lõi lớn hơn, nguy hiểm hơn đang xảy ra. Số tiền mà người tiêu dùng sẵn lòng chi trả cho các ứng dụng trả phí đang giảm đi,” Eiche nói.
Owlchemy không tin rằng doanh số giảm sút là do các trò chơi đang đến giai đoạn cuối của vòng đời. Ông gợi ý rằng Vacation Simulator và Cosmonious High — những trò chơi gần đây đã giảm giá — gặp vấn đề về khả năng phát hiện, trong khi Job Simulator vẫn thường xuyên nằm trong top 10. Tuy nhiên, ngay cả ở vị trí cao như vậy, thành công đầu tay của Owlchemy cũng kiếm được ít tiền hơn so với trước đây.
“Tôi rất muốn nói rằng, ‘Này, Job Simulator đã có một hành trình tuyệt vời.’ Điều đó rất tuyệt. Nhưng khi tôi thấy nó trong top 10 hay top 4 nhưng số tiền kiếm được lại giảm đi rất nhiều, khoảng một nửa so với trước đây,” Eiche nói. “Điều đó với tôi có nghĩa là tổng số tiền được đầu tư vào cửa hàng đang giảm.”
Dimensional Double Shift Là Một Trò Chơi Co-Op Party Từ Studio Job Simulator
Điều này không nhất thiết có nghĩa là có ít người dùng Quest hơn, nhưng nó gợi ý rằng nhiều người đang chọn các trải nghiệm miễn phí hơn là nội dung cao cấp.
Meta Quest+
Meta Quest+ là một chương trình đăng ký cung cấp quyền truy cập vào hai trò chơi được chọn trước mỗi tháng và một danh sách luân phiên các tựa game VR thông qua Danh Mục Trò Chơi của nó. Chương trình này không tránh khỏi việc được so sánh với Xbox Game Pass và dịch vụ PlayStation Plus của Sony. Meta bao gồm một gói đăng ký 3 tháng với mỗi headset Quest 3S mới, có nghĩa là bất kỳ ai nhận được headset vào dịp Giáng Sinh vẫn còn có gói này.
Đối với một số nhà phát triển, doanh thu từ các chương trình này có thể lấp đầy khoảng cách với doanh thu mất đi từ doanh số bán hàng trên cửa hàng.
Việc phát hành trò chơi trên Quest+ ngay lập tức cảm giác như một “con dao hai lưỡi” đối với một số người, khi các trò chơi không thể đạt được sự bền vững qua cả hai kênh cửa hàng và đăng ký. Một nhà phát triển khác bày tỏ sự hoài nghi về mô hình đăng ký nói chung, gọi nó là một “thảm họa lớn” đối với ngành công nghiệp âm nhạc. Những người khác chỉ coi đây là một cái tên mới cho việc lựa chọn nội dung tại Meta.
“Đây là một lựa chọn tuyệt vời và giúp người dùng khám phá nội dung hay NHƯNG nó không thể là [phương pháp] duy nhất để làm điều đó,” một nhà phát triển nói. “Điều đó hiện tại là như vậy.”
Một số tin rằng Quest+ khiến người dùng có ít lý do hơn để tìm kiếm các trò chơi để mua, cho rằng điều này bổ sung cho nỗ lực của Meta trong việc chuyển hướng người dùng sang các ứng dụng miễn phí. Mặc dù vậy, hầu hết các nhà phát triển đều đồng ý rằng dịch vụ đăng ký này rất tốt cho người tiêu dùng.
“Quest+ là một hình thức lựa chọn nội dung vì bất cứ điều gì bạn chọn ra ứng dụng đều là một hình thức lựa chọn nội dung. Tôi nghĩ đó là một lĩnh vực kinh doanh khác,” Andrew Eiche nói, người gọi Quest+ là một cách tốt để đề xuất các tựa game. “Tôi không thấy Meta đẩy mạnh điều này như một giải pháp.”
Doanh số có khả quan hơn trên Steam hay PSVR2?
Với doanh số trên Quest giảm là một vấn đề phổ biến giữa các studio này, điều này có dẫn đến sự tăng trưởng doanh số trên các thiết bị khác đối với các nhà phát triển đa nền tảng?
Dựa trên những nhà phát triển mà UploadVR đã nói chuyện, nhìn chung là không, nhưng có một số ngoại lệ đáng chú ý:
“Steam 22% so với Meta 78% (tỉ lệ) sau 6 tuần.”
“[Steam] mang lại cho tôi phạm vi tiếp cận thấp hơn nhiều nhưng đó là một ao lớn hơn, vì vậy tôi mong đợi điều đó,” Kevin Walker khuyên.
“Nói chung chúng tôi đã có tỷ lệ 90% Quest — 10% Steam.”
“Nó phụ thuộc vào loại trò chơi nhưng trong trường hợp của chúng tôi, Meta không thể nghi ngờ là nền tảng bán chạy nhất. Steam và PlayStation theo sau, nhưng chúng tôi coi chúng là nguồn thu nhập thứ cấp.”
Tuy nhiên, các ngoại lệ này cũng đáng để lưu ý. Ví dụ, Into The Radius đã đạt được 800 nghìn doanh số và phần tiếp theo của nó đã đạt gần 3 triệu USD doanh thu trong giai đoạn truy cập sớm (early access) cho đến nay.
Làm thế nào Into The Radius 2 đạt gần 3 triệu USD khi chỉ mới là early access trên Steam
Một CEO báo cáo rằng 90% doanh số đến từ Steam so với Quest, cho rằng điều này là do sản phẩm của họ được nổi bật trên trang chủ của Steam sau khi tham gia vào các chương trình giảm giá và lễ hội theo chủ đề. Một nhà phát triển khác thấy rằng doanh số trên Steam trong năm 2024 vượt trội hơn so với năm 2023 và 2022. Ngay cả khi Quest là nguồn thu chính của họ, một studio khuyên rằng khoảng cách với Steam đang “ngày càng thu hẹp.”
Một studio cho biết UploadVR rằng doanh số trên Quest thấp hơn dự kiến có nghĩa là họ sẽ tập trung vào việc ra mắt đa nền tảng trong tương lai, xác định Steam là chắc chắn, trong khi PS VR2 và Android XR là “có thể.” Báo cáo Tình Hình Ngành Công Nghiệp của GDC, đã khảo sát 3500 nhà phát triển, cho biết 59% nhà phát triển VR đang làm việc trên các trò chơi Quest/Horizon, 31% cho SteamVR, 16% cho PS VR2, và 8% cho Apple visionOS.
PlayStation VR2 dường như cũng là một bên hưởng lợi khác sau khi doanh số trên Quest giảm. Trong vài tháng qua, chúng ta đã thấy số lượng ngày càng tăng các nhà phát triển công bố việc chuyển đổi trò chơi sang headset của Sony.
Đồng sáng lập của Sinn Studio, Almir Brljak, đã xác nhận rằng Swordsman VR “bán được nhiều bản” hơn trên PS VR2 so với Quest vào tháng Mười Hai, gọi giá của PSVR2 là “một rào cản lớn”. Mặc dù không phải là chỉ số trực tiếp của doanh số, nhưng cả Skydance’s Behemoth và Metro Awakening đều có nhiều đánh giá từ người dùng trên PS VR2 hơn so với Quest, mặc dù Steam lại có số lượng đánh giá cao nhất cho Metro.
Nhắc đến sự thành công của Into The Radius, CMO của Fast Travel Games, Andreas Juliusson, gần đây đã tuyên bố rằng doanh số trên PS VR2 “vượt quá kỳ vọng của chúng tôi”. Ở nơi khác, trò chơi nền tảng VR của Toast Interactive, Max Mustard, đã bán tốt hơn trên headset của Sony so với Quest trong hai tuần đầu tiên.
Max Mustard bán nhanh hơn trên PlayStation VR2 so với Quest
Một phần của điều này có thể được giải thích bởi đối tượng người dùng cụ thể. Max Mustard có lẽ đã được lợi khi đáp ứng nhu cầu về thể loại khi Astro Bot không hỗ trợ PS VR2, mặc dù Rescue Mission là một hit trên PSVR, trong khi Into The Radius và Swordsman cho thấy người dùng PlayStation VR2 cũng ưa thích những trải nghiệm “khó nhằn” hơn. Ngay cả như vậy, một studio đứng sau một trò chơi casual hơn đã tiết lộ doanh số bất ngờ.
“Chúng tôi có số lượng tương tự trên Meta như trên Steam, nhưng cao hơn nhiều trên PlayStation. Với quy mô của các nền tảng này, chúng tôi không hiểu làm sao điều này lại có thể xảy ra,” một đại diện của studio cho biết.
Cân nhắc các nền tảng ngoài VR
Ảnh: UploadVR
Có lẽ không có gì ngạc nhiên, với sự đấu tranh ngày càng tăng về doanh số trên Quest và VR nói chung, hai studio đã khuyên rằng họ đang hướng đến việc phát triển trò chơi trên màn hình phẳng nhiều hơn. Liệu đó là cho các tựa game lai trong tương lai hay chỉ dành cho màn hình phẳng thì không được xác định rõ, nhưng rõ ràng những quyết định này được thúc đẩy bởi những khó khăn tài chính.
“So với doanh số không phải VR, cảm giác ngày càng rõ ràng rằng chúng ta không nên làm phiền đến VR hay MR nữa,” một studio cho tôi biết, nói rằng doanh số bản phẳng của trò chơi của họ trên Steam vượt trội hơn bản VR trên Quest đến 500%.
“Theo ý kiến của tôi, cửa hàng Quest không đang đi đúng hướng. Kết quả là, chúng ta sẽ thấy một lượng lớn các studio VR đóng cửa hoặc chuyển hướng sang không phải VR trong vài năm tới, dẫn đến một sự sụt giảm lớn về chất lượng trò chơi trong 2-3 năm tới,” một nhà phát triển nói.
Một số nhà phát triển dự đoán sẽ có sa thải và đóng cửa đối với nhiều studio không chuyển hướng sang các tựa game màn hình phẳng. Với việc hỗ trợ VR cho PowerWash Simulator chính thức bị dừng lại, rõ ràng là nhiều studio khác không thấy lợi nhuận từ Quest, mặc dù phiên bản chuyển đổi của FuturLab đã đối mặt với những lời chỉ trích khi ra mắt.
Điều quan trọng là, điều này đã tránh được việc sa thải và các thành viên trong nhóm đã được điều chuyển sang các dự án khác. Eiche mô tả đây là một “quyết định kinh doanh thông minh” vì FuturLab đã không đợi đến khi sa thải trở thành điều không thể tránh khỏi.
Sa thải
Một thống kê về tỉ lệ nhà phát triển game đã bị sa thải trong năm qua | Ảnh: GDC 2025 State of the Industry report – Page 9
Hai năm qua đã là một thời kỳ khó khăn đối với nhiều studio VR. Ngành công nghiệp trò chơi nói chung vẫn đang trong tình trạng khó khăn, hàng chục nghìn nhà phát triển đã mất việc làm và ngành game VR cũng không ngoại lệ. WIMO Games, Archiact, First Contact Entertainment, Sony’s London Studio, và Ready At Dawn đều đã đóng cửa kể từ năm 2023.
Các tên tuổi lớn khác bị ảnh hưởng bởi việc sa thải bao gồm nDreams, Lode, TinyBuild, Codemasters, VRChat, Soul Assembly, XR Games, Toast Interactive, Resolution Games, Firesprite, Humble Games, Supermassive Games, Downpour Interactive và, gần đây nhất là Fast Travel Games.
UploadVR đã nhận được email từ những người tìm kiếm vị trí hợp đồng khi một số người đứng đầu studio đang tìm kiếm công việc “làm thuê” để giữ cho nhân viên của họ có việc làm.
“Tôi vẫn có thể sống được vì tôi làm việc một mình, nhưng nếu tôi có nhân viên thì sẽ không thể duy trì được,” một nhà phát triển cho biết.
Những lo ngại khác
Một số nhà phát triển cũng nêu bật lo ngại của họ về những thay đổi gần đây của Meta đối với chính sách kiểm duyệt nội dung trên Threads, WhatsApp, Instagram và Facebook, bao gồm việc loại bỏ kiểm tra sự thật (fact checker). Những động thái gần đây này đã khiến CEO Mark Zuckerberg bị cáo buộc đang liên kết với Tổng thống Trump trước khi ông nhậm chức vào tháng trước.
Meta đã phải đối mặt với sự chỉ trích mạnh mẽ từ cả người dùng nền tảng và nhân viên của mình về các hướng dẫn tiêu chuẩn cộng đồng đã cập nhật, với nhiều người lo lắng về sự gia tăng của lời nói hận thù, sự kỳ thị đồng tính, chống phụ nữ, chống người chuyển giới và nhiều vấn đề khác. Meta cũng đã loại bỏ các chủ đề liên quan đến người chuyển giới và phi nhị nguyên giới tính khỏi Messenger, chấm dứt các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập, và loại bỏ các điều kiện hỗ trợ cho nhân viên chuyển giới. Hướng dẫn Hành Vi Hận Thù hiện tại tính đến ngày 4 tháng 2 năm 2025 nêu rõ: “Chúng tôi cho phép những cáo buộc về bệnh tâm thần hoặc dị thường khi dựa trên giới tính hoặc xu hướng tình dục, với những cuộc thảo luận chính trị và tôn giáo về chuyển giới và đồng tính.”
Meta Quest và Horizon Worlds sử dụng một Bộ Quy Tắc Ứng Xử riêng cho Trải Nghiệm Ảo. Meta định nghĩa “tổ chức dựa trên hận thù” trong một chính sách khác của công ty, với một trang lưu ý “chúng tôi không thể ước tính mức độ phổ biến của hận thù có tổ chức vào lúc này.”
Cảnh quan kiểm duyệt của Meta đang thay đổi nhanh chóng, và nỗ lực mở rộng để tiếp cận hàng tỷ người dùng của họ tiếp tục dựa nặng vào các hệ thống tự động ở nhiều tầng lớp. Bằng chứng gần đây từ người đam mê VR Lunayian cho thấy Meta có thể đang loại bỏ các điều hành viên kiểm tra vài phút cuối của âm thanh/video sau khi bạn báo cáo người dùng khác trong Horizon Worlds.
Một nhà phát triển đặt câu hỏi về việc họ có thể tiếp tục làm ăn một cách đạo đức với một tổ chức như vậy trong bao lâu nữa.
Chúng tôi dự định sẽ khám phá kỹ hơn lĩnh vực này trong một báo cáo riêng biệt. Nếu bạn có thông tin để chia sẻ với chúng tôi, hoặc đặc biệt là một nhà phát triển muốn chia sẻ suy nghĩ của bạn về những thay đổi kiểm duyệt gần đây của Meta, vui lòng sử dụng trang Liên Hệ của UploadVR để liên lạc hoặc gửi email cho người viết bài: hstockdale@uploadvr.com.
Cách Meta định hình thị trường VR
Điều này để lại thị trường VR ở đâu?
Nếu bạn là một game thủ VR, một số tháng có thể cảm thấy như có nhiều trò chơi cũ hơn được chuyển đổi thành VR mods hơn là các trò chơi VR mới. Tuy nhiên, vẫn có một dòng chảy chậm nhưng ổn định của các phát hành indie từ các nhóm nhỏ, cũng như thỉnh thoảng có những tựa game lớn từ các nhóm được tài trợ tốt với hàng chục nghệ sĩ làm việc trên một dự án duy nhất.
Một số nhà phát triển hy vọng tình hình sẽ thay đổi tốt hơn tại Meta, trong khi những người khác không thể chờ đợi để có headset Deckard được đồn đại của Valve. Nhiều người đã khen ngợi Meta vì đã giữ cho thị trường VR sôi động như nó đã từng, mặc dù một người khác thừa nhận rằng việc chấp nhận VR đã “chậm hơn dự kiến”. Một người khác chỉ trích cơ sở hạ tầng xung quanh nền tảng này là “gặp phải những khó khăn phát triển nghiêm trọng.”
“Tôi không thể phàn nàn quá nhiều về bất kỳ công ty nào sẵn sàng chịu lỗ nhiều như vậy để tiêm sức sống vào một thị trường,” một người mới vào ngành phát triển trò chơi VR cho biết. “Hãy rõ ràng—nếu không có khoản đầu tư hàng tỷ đô la của Meta, có lẽ sẽ không có thị trường VR ở quy mô như chúng ta thấy ngày nay.” Một nhà phát triển tin rằng Meta đang định hình ngành công nghiệp theo một hướng “không bền vững” tốt cho việc giữ chân khán giả trẻ – miễn phí chơi – nhưng xấu cho doanh thu tổng thể. Những người khác nêu lên mối lo về sự thay đổi nhanh chóng của thị trường, trong khi một người bày tỏ sự thận trọng về việc theo đuổi trải nghiệm thực tế hỗn hợp với cái giá phải trả là VR. Một studio nêu ra vấn đề thay đổi mục tiêu trong quá trình phát triển trên Quest, trong khi một studio khác tin rằng thực tế hỗn hợp đã khiến một số nhà phát triển “quên đi VR.”
Các khoản đầu tư rõ ràng đang được thực hiện để đẩy mạnh Horizon Worlds và điều này đặc biệt đúng trên di động, mặc dù một số vẫn hy vọng Meta có thể được thuyết phục để điều chỉnh hướng đi.
Trong quá trình chuẩn bị cho bài viết này, UploadVR đã liên hệ với Meta trong tuần này với một danh sách các khiếu nại từ các nhà phát triển và các câu hỏi mà chúng tôi hy vọng công ty có thể trả lời. Chúng tôi được cho biết họ đang chuẩn bị một bài đăng blog và sẽ cập nhật với liên kết đến bài đăng đó khi nó được công bố.
