Đau đớn là một trong những triệu chứng phổ biến và khó chịu nhất mà bệnh nhân ung thư phải đối mặt. Việc quản lý cơn đau hiệu quả không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị và phục hồi. Trong những năm gần đây, các phương pháp không dùng thuốc để giảm đau đã thu hút sự chú ý của cộng đồng y khoa, và một trong những công nghệ đầy hứa hẹn là thực tế ảo (VR). Một nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí khoa học hàng đầu Nature đã khám phá tiềm năng của VR trong việc giảm đau cho bệnh nhân ung thư, sử dụng công nghệ quang phổ cận hồng ngoại chức năng (fNIRS) để đánh giá hiệu quả của phương pháp này.
Bối cảnh nghiên cứu
Ung thư không chỉ là một căn bệnh nguy hiểm mà còn mang lại nhiều đau đớn về thể xác và tinh thần cho bệnh nhân. Các phương pháp giảm đau truyền thống thường dựa vào thuốc, nhưng không phải lúc nào cũng hiệu quả và có thể gây ra tác dụng phụ. Do đó, việc tìm kiếm các phương pháp giảm đau không dùng thuốc, an toàn và hiệu quả là một hướng nghiên cứu quan trọng. Công nghệ thực tế ảo (VR) đã được chứng minh là có khả năng làm giảm đau trong một số tình huống, nhưng ứng dụng của nó trong quản lý cơn đau ung thư vẫn còn là một lĩnh vực mới mẻ.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu này sử dụng một cách tiếp cận sáng tạo bằng cách kết hợp fNIRS và VR để đánh giá và quản lý cơn đau ở bệnh nhân ung thư. fNIRS là một công nghệ không xâm lấn cho phép ghi lại hoạt động của não bộ thông qua việc đo lường sự thay đổi của oxy trong máu não. Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã thu thập dữ liệu fNIRS ở trạng thái nghỉ (rs-fNIRS) từ ba nhóm người tham gia:
- Nhóm A: Những người khỏe mạnh không sử dụng kính VR.
- Nhóm B: Bệnh nhân ung thư sử dụng kính VR trước và sau khi tham gia chương trình thư giãn Oceania.
- Nhóm C: Bệnh nhân ung thư không sử dụng kính VR.
Tất cả người tham gia đều đeo một chiếc mũ fNIRS không dây để ghi lại hoạt động não bộ. Mức độ đau được tự báo cáo bởi bệnh nhân thông qua thang đo FACES Pain Scale-Revised (FPS-R), một công cụ phổ biến để đánh giá cơn đau. Dữ liệu fNIRS sau đó được phân tích bằng phương pháp hồi quy logistic đa thức (MLR) để phân loại cơn đau thành ba mức độ: không đau/nhẹ (0-4/10), trung bình (5-7/10), và nặng (8-10/10).
Những phát hiện chính
Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc sử dụng VR, cụ thể là chương trình thư giãn Oceania, có thể giúp giảm đau ở bệnh nhân ung thư. Dữ liệu từ fNIRS cho thấy sự thay đổi trong hoạt động não bộ tương ứng với mức độ đau được báo cáo bởi bệnh nhân. Đặc biệt, ở nhóm bệnh nhân ung thư sử dụng VR (nhóm B), có sự cải thiện đáng kể trong việc giảm đau so với nhóm không sử dụng VR (nhóm C). Điều này cho thấy VR không chỉ có tác dụng làm giảm đau mà còn có thể được đo lường và xác nhận thông qua các dấu ấn sinh học dựa trên não bộ.
Ứng dụng thực tế
Những phát hiện này mở ra một hướng mới trong việc quản lý cơn đau cho bệnh nhân ung thư. VR không chỉ là một công cụ giải trí mà còn có thể trở thành một phương pháp giảm đau không dùng thuốc, an toàn và dễ tiếp cận. Đặc biệt, việc sử dụng fNIRS để đánh giá hiệu quả của VR trong việc giảm đau cung cấp một cách tiếp cận khách quan và khoa học, giúp các bác sĩ và nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của VR trong việc quản lý cơn đau.
Trong tương lai, nghiên cứu này có thể dẫn đến việc phát triển các chương trình VR chuyên biệt cho bệnh nhân ung thư, giúp họ giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống. Ngoài ra, việc kết hợp công nghệ như fNIRS trong việc đánh giá cơn đau có thể giúp cá nhân hóa phương pháp điều trị, đảm bảo rằng mỗi bệnh nhân nhận được sự chăm sóc phù hợp nhất với tình trạng của họ.
