Các trò chơi và ứng dụng miễn phí (free-to-play, F2P) đang ngày càng trở nên phổ biến trên các nền tảng Meta Quest, theo thông tin mới nhất từ Meta. Công ty này tiết lộ rằng hiện tại, khoảng 70% thời gian sử dụng trên các thiết bị Quest được dành cho các ứng dụng và trò chơi miễn phí. Con số ấn tượng này được Meta chia sẻ thông qua một bài đăng trên mạng xã hội X, đi kèm với một blog dành cho nhà phát triển tập trung vào chiến lược kiếm tiền từ mua sắm trong ứng dụng (in-app purchases) trên nền tảng Horizon.
Mặc dù con số 70% không được đề cập trực tiếp trong nội dung blog dành cho nhà phát triển, Meta nhấn mạnh rằng các chiến lược kiếm tiền mà họ khuyến nghị “phản ánh thực tế rằng chúng tôi đang chứng kiến sự thay đổi đáng kể về thời gian sử dụng trên các ứng dụng miễn phí trên nền tảng này.” Điều này cho thấy Meta đang tích cực định hướng Quest theo mô hình miễn phí, một chiến lược không quá bất ngờ khi công ty đã thể hiện rõ sự ưu ái cho các nội dung F2P trong thời gian gần đây.
Games miễn phí
Từ nhiều năm nay, các nền tảng như VRChat đã tồn tại trên Quest dưới dạng miễn phí, nhưng sự chú trọng vào mô hình F2P dường như được đẩy mạnh hơn trong thời gian gần đây, đặc biệt với việc Meta tập trung quảng bá Horizon Worlds. Đây có thể là một nỗ lực nhằm tăng tỷ lệ giữ chân người dùng trên các thiết bị đeo đầu của họ. Và vào lúc này sự gia tăng của người chơi các games miễn phí cũng có thể giải thích từ việc chúng ta đang chứng kiến sự trẻ hoá của người dùng XR, đặc biệt là đối tượng vị thành niên, vốn có kinh phí ưu hẹp.
Dẫu vậy, blog dành cho nhà phát triển không đi sâu thêm về chủ đề này, mà chỉ tập trung vào việc hướng dẫn cách tối ưu hóa doanh thu từ mua sắm trong ứng dụng. Điều này cho thấy Meta đang đặt cược lớn vào việc kết hợp mô hình F2P với các giao dịch vi mô (microtransactions) để tạo ra nguồn thu ổn định.
Phản ứng từ các nhà phát triển
Mặc dù chiến lược này có thể mang lại lợi ích cho Meta và một số nhà phát triển lớn, nó cũng gây ra không ít tranh cãi. Trong báo cáo gần đây có tựa đề From Quest To Horizon: How Meta’s Shifting Priorities Are Affecting Developers (Từ Quest đến Horizon: Sự thay đổi ưu tiên của Meta ảnh hưởng đến nhà phát triển như thế nào), gần hai chục nhà phát triển đã bày tỏ sự thất vọng về việc trọng tâm của Meta đang làm giảm khả năng hiển thị (discoverability) của các ứng dụng trả phí. Họ cho rằng sự thay đổi này đã ảnh hưởng tiêu cực đến doanh số bán hàng trong suốt năm 2024.
Một số vấn đề nổi bật khác bao gồm việc sáp nhập App Lab vào năm ngoái và cách Meta quản lý nội dung trên cửa hàng ứng dụng. Những thay đổi trong định hướng chiến lược của Meta vào năm 2023 dường như đã góp phần tạo nên con số 70% hiện tại, dù mức độ ảnh hưởng cụ thể vẫn chưa được làm rõ.
Phản hồi từ Meta
Ngay sau khi báo cáo trên được công bố, Meta đã đăng tải một bài blog từ Samantha Ryan, Phó Chủ tịch phụ trách Nội dung Metaverse, nhằm xoa dịu những lo ngại từ cộng đồng nhà phát triển. Trong bài viết, Ryan tiết lộ rằng “tổng khối lượng thanh toán trên nền tảng đã tăng 12% trong năm 2024, nhờ sự tăng trưởng vượt bậc của mua sắm trong ứng dụng.”
Bà cũng nhấn mạnh: “Chúng tôi không nghĩ rằng F2P sẽ thay thế hoàn toàn các ứng dụng trả phí – cả hai mô hình này có khả năng sẽ cùng tồn tại.” Theo Ryan, sự gia tăng này có thể đến từ “những người dùng trẻ tuổi” và “tỷ lệ người dùng mới ngày càng tăng.” Điều này cho thấy Meta đang nhắm đến việc thu hút đối tượng người dùng mới thông qua các nội dung miễn phí, đồng thời khuyến khích chi tiêu trong ứng dụng.
Tương lai của Quest: Cân bằng giữa miễn phí và trả phí
Dù Meta khẳng định rằng mô hình trả phí vẫn sẽ có chỗ đứng, sự chuyển dịch rõ ràng sang F2P đang đặt ra câu hỏi lớn về cách công ty sẽ cân bằng giữa hai mô hình này. Đối với người dùng, việc có thêm nhiều nội dung miễn phí là một điểm cộng lớn, nhưng đối với các nhà phát triển độc lập dựa vào doanh thu từ ứng dụng trả phí, đây có thể là một thách thức đáng kể.
Hiện tại, với 70% thời gian sử dụng dành cho F2P, Meta dường như đang định hình Quest như một nền tảng giải trí dễ tiếp cận, lấy cảm hứng từ các mô hình thành công trên di động như Fortnite hay Roblox. Tuy nhiên, để duy trì sự hài lòng của cả người dùng và nhà phát triển, Meta sẽ cần tìm cách giải quyết những lo ngại về khả năng hiển thị và hỗ trợ tốt hơn cho các ứng dụng trả phí trong tương lai.
Kiếm tiền trong app vẫn là thách thức với các games F2P
Thách thức lớn nhất đối với mô hình In-app purchase (như mua các vật thể trong game) F2P trên nền tảng Meta Quest hay các thiết bị XR khác, theo ý kiến của VNXR, nằm ở trải nghiệm mua hàng và thanh toán. Việc nhập tài khoản ngân hàng hay thẻ thanh toán vào tài khoản Meta không phải lúc nào cũng dễ dàng, và việc các công cụ nhập liệu chưa thực sự tốt (điền số hay ngay cả việc đeo headset và đọc thẻ cũng khó thấy), những điều này tưởng chừng nhỏ nhưng có thể là một rào cản lớn. Và không phải ai cũng đủ tin tưởng Meta để lưu thẻ của họ vào đó.
Thách thức tiếp theo nằm ở hiển thị quảng cáo, và cũng tương tự việc nhập thẻ, việc người dùng click vào quảng cáo khi đang chơi game cũng là một trải nghiệm mà Meta chưa có phương án hợp lý, nếu như trên điện thoại chúng ta có trình duyệt để nhanh chóng mở link thì khi đeo headset mọi chuyện không dễ dàng đến như vậy. Và kể cả khi người dùng có bấm được vào một cái link nào đó thì tới lúc mua hàng lại bị cản trở bởi việc nhập thẻ ngay từ đầu. Những điều này ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn thu của các nhà phát triển.
